این کتاب به مباحث نظری و عملی تولید فولاد در دو روش مهم (کوره زیمنس-مارتین و کنورتر اکسیژن) میپردازد.
هدف اصلی کتاب آشنایی دانشجویان مهندسی مواد و فعالان صنعت فولاد با اصول شیمیایی، فیزیکی و روشهای کنترل واکنشها در مذاب است. کتاب شامل تحلیل فرآیندها، معادلات تعادلی، ترکیبات شیمیایی، طراحی و کنترل عملیاتی است.
یکی از نقاط قوت کتاب، ترکیب دادن مباحث تئوری و کاربردی است؛ یعنی خواننده هم دانش اصولی و هم توان عملیاتی کسب میکند.
پیام های مهم این کتاب عبارتند از :
- کنترل شلک اهمیت بسیار زیادی دارد؛ شِلک خوب نقش حیاتی در جداسازی ناخالصیها (فسفر، گوگرد و اکسیدها) ایفا میکند.
- زمان و نحوه افزودن مواد شیمیایی (راکیسلهکنندهها، آلیاژها) باید دقیقا کنترل شود تا از بازگشت اکسیژن یا نقصان در ترکیب جلوگیری شود.
- عملیات دمش اکسیژن در کنورتر باید به گونهای انجام شود که بهینهترین مصرف اکسیژن، کمترین اتلاف حرارت و بهترین کیفیت فولاد حاصل شود.
- معادلات ترمودینامیکی، موازنه جرم و انرژی، و تعادل شیمیایی مبنای محاسبات عملیاتی مورد استفاده در طراحی فرآیند هستند.
- بهبود عملیاتی و اقتصادی میتواند از طریق کاهش مصرف انرژی، بهینه کردن زمان واکنشها، و کنترل دقیق پارامترهای فرآیندی حاصل شود.
فهرست مطالب
فصل ۱. مبانی نظری و اصول متالورژی ذوب فولاد
تعاریف و مفاهیم پایه (فعالیت ها، تعادل شیمیایی، ترمودینامیک).
واکنشهای اکسیداسیون و کاهش در مذاب.
نقش عناصر آلیاژی، ناخالصیها و گازها.
فصل ۲.فولادسازی در کوره زیمنس-مارتین (کوره بازسازی شده)
شرح فرآیند ذوب همراه با تأمین گرما، سوخت و کنترل دما.
چگونگی افزودن مواد افزودنی برای حذف فسفر، گوگرد و سایر ناخالصیها.
مدیریت شِلک و تصفیه آن.
روشهای راکیسله کردن ( deoxidation) و کنترل گازهای محلول.
فصل ۳.فولادسازی به روش کنورتر اکسیژن (تبدیل آهن خام به فولاد با اکسیژن دمیده شده)
مکانیسم دمش اکسیژن و تأثیر آن بر واکنشهای کربن، سیلیکون، منگنز، فسفر.
طراحی و کنترل عملیات دمش برای دستیابی به مشخصات فولاد مورد نظر.
فصل ۴.مسائل عملی مثل کنترل دما، زمان دمش، ترکیب شِلک و بازده فرآیند.
مسائل عملی کنترل کیفیت و بهینهسازی فرآیند
کنترل دما و نرخ خنکسازی.
انتخاب ترکیب شِلک مناسب برای جذب ناخالصیها.
نحوه افزودن آلیاژها در زمان مناسب.
مشکلات متداول (مثل ایجاد نقص، گازهای محلول، ترکیب نامتوازن) و راهکارهای مقابلهای.
فصل ۵.مطالعات موردی و مثالهای عملی
مثالهایی از کارخانههای فولاد برای نشان دادن کاربرد مفاهیم نظری در عمل.
محاسبات عددی مثالها برای تعیین ترکیب شلک، دما، مصرف اکسیژن و غیره.
مشخصات کتاب
عنوان : فولادسازی درکوره های زیمنس مارتین و کنورتر
نویسنده : گریگورینائوموویچ اویکس
مترجم : احمد پاکزاد
ناشر : مرکز نشر دانشگاهی
تعداد صفحات : 462 صفحه
زبان: فارسی